A xornada fíxose curta para poder completar todo o programa que Eduardo Ramil nos tiña preparado. Un xeneroso agasallo deste home que recibiu do seu pai, José Ramíl Soneira, unha paixón pola arqueoloxía que cristalizou no expléndido Museo da Prehistoria e Arqueoloxía de Vilalba. Un espazo que permite achegarse á comprensión da prehistoria en xeral, e á da Terra Chá en particular, dun xeito que integra con equilibrio o rigor científico e a intención didáctica e divulgativa. O agradecemento e a admiración de Mariña Patrimonio a este home e por extensión ao seu pai por un longo e ben trenzado traballo de moitos anos para sacar á luz e pór en valor o rico patrimonio arquelóxico da súa comarca.
O percorrido arqueolóxico que fixemos este sábado resultou sorprendente; sendo breve para o catálogo de bens existente, realmente non tiñamos idea da enorme riqueza patrimonial que esta zona garda, coa vantaxe de que o seu nivel de conservación é bastante bo, se o comparamos con outras áreas do país como A Mariña, na que a explotación forestal e o urbanismo descontrolados fan perigar de forma alarmante gran parte dos xacementos coñecidos e por descubrir.
Animamos encarecidamente á todas as persoas que queiran coñecer o noso pasado remoto que, individualmente, en familia, ou a través dalgún colectivo, se acheguen ao museo vilalbés, xa que paga a pena. En particular consideramos que para os centros educativos da provincia é un recurso de gran nivel que pola súa proximidade constitúe privilexio para os que estamos acostumados a ter que realizar desprazamentos longos para acceder aos recursos de interese. O museo ofrece unha programación didáctica moi ben adaptada e atractiva, que permite aos rapaces abordar de forma completa a comprensión da prehistoria.
A web do museo, http://www.museovilalba.org/galego/index.htm, permite preparar con facilidade a visita.
Amosamos unha imaxe captada por un dos participantes no roteiro, Xan Fernández, do Castro de Gondaisque, un dos sitios arqueolóxicos visitados, impresionante pola súa boa conservación.