A Fundación Eira da Xoana (ADEGA), Mariña Patrimonio e a Irmandade Santo Estevo lanzan campaña para adquirir e preservar a parcela histórica de Santo Estevo do Ermo en Barreiros.

 

A Fundación Eira da Xoana (da asociación ecoloxista ADEGA), Mariña Patrimonio e Irmandade Santo Estevo, pretenden adquirir, recuperar, estudar e protexer unha parcela situada ao carón da Fraga de Santo Estevo do Ermo. Nesta parcela atópanse os restos da antiga igrexa de Santo Estevo, o seu antigo cemiterio e as ruínas das cabanas das eremitas que habitaron esta máxica fraga. Para poder adquirir esta parcela, actualmente plantada de eucaliptos, requírese da colaboración e axuda económica da comunidade.

Santo Estevo do Ermo é unha pequena fraga situada no medio do extenso eucaliptal no que se converteu a Mariña Lucense. Esta fraga, localizada no concello de Barreiros, está moi ben conservada, grazas ao esforzo e traballo dun grupo de veciños asociados na Irmandade Santo Estevo. Santo Estevo é un oasis de especies autóctonas cunha rica biodiversidade tanto de fauna como de flora, incluíndo fentos pouco comúns, ameazados e vulnerables.

O lugar está atravesado por un río que forma unha fermosa fervenza ou “revertedoiro”. Neste sitio, tamén coñecido como Augas Santas, hai dúas fontes milagreiras: a de Santa Rosa e a do Ferro, ás que desde tempos inmemoriais acoden centos de persoas para curar diversos males. Neste máxico lugar, atópase tamén unha rocha coas pegadas do cabalo do apóstolo Santiago e mais unha capela “nova”, arredor da cal se celebran importantes romarías.

A parcela que se pretende mercar actualmente é un eucaliptal, pero neste sitio, baixo un impresionante abrigo rochoso, consérvanse os restos da antiga igrexa de Santo Estevo do Ermo, posiblemente de cronoloxía moi antiga e que puido cristianizar un lugar previamente sagrado. Segundo a documentación conservada, nesta parcela erguíanse as cabanas onde vivían as eremitas e un antigo cemiterio de orixe medieval. Nun extremo da parcela tamén se atopa un “cuncheiro” onde, ademais de cunchas, apareceron ósos e cerámica medieval.

O obxectivo das citadas asociacións é mercar o terreo, eliminar os eucaliptos, recuperar a fraga, realizar estudos arqueolóxicos e valorar a posibilidade de levar a cabo unha escavación. Para adquirir a finca, comezar os traballos de recuperación e realizar unha primeira prospección arqueolóxica, necesitaríanse 6000 euros. A compra realizaríase a nome da Fundación Eira da Xoana, que está constituída como fundación e recoñecida como de interese galego.

As doazóns á Fundación Eira da Xoana teñen dereito a dedución na cota do IRPF (para cantidades que non superen os 250 euros, a dedución é do 80% para persoas físicas e do 40% para empresas; isto é, se a achega é de 100 euros, recupéranse 80 ao facer a declaración da renda). Para beneficiarse desta dedución, ao realizar a doazón é necesario indicar o nome do doante e no concepto poñer “DOAZÓN”. Posteriormente, débese enviar o xustificante e mais os datos fiscais (nome e apelidos, número do documento de identidade e localidade do domicilio) á Fundación, na dirección de correo electrónico: fundacion@eiradaxoana.gal. A conta da Fundación Eira é ES11 2080 5034 6130 4000 7939.

Para máis información, podes contactar connosco no teléfono 659 683 384 (Eira da Xoana)

Grazas por colaborar.

 

ADEGA e Mariña Patrimonio alertan da posible desaparición da Medorra da Seara do Campelín en Navia de Suarna

ADEGA e Mariña Patrimonio alertan da posible desaparición da Medorra da Seara do Campelín e demandan a apertura de expediente sancionador, no caso de que se comproben os feitos. A Medorra da Seara do Campelín, situada na parroquia de Cabanela, en Navia de Suarna, é unha mámoa catalogada pola Dirección Xeral do Patrimonio Cultural dende o ano 1992.

Nas últimas actualizacións dos visores de ortofotografías podemos ver imaxes de satélite e aéreas captadas no ano 2023, onde se aprecia claramente a existencia de movementos de terras nunha pequena área que coincide xusto co lugar onde a Dirección Xeral ten catalogado a Medorra da Seara do Campelín.

Neste lugar, recentemente corroboramos que se realizaron movementos de terras e que na actualidade, no canto da Medorra da Seara do Campelín, hai un buraco de aproximadamente 15 por 7 metros e uns 40 cm de fondo, que chega ata o sustrato rochoso.

Debido a que estes movementos de terras puideron ocasionar a desaparición total ou parcial da Medorra da Seara do Campelín, ADEGA e Mariña Patrimonio temos solicitado ante a Dirección Xeral do Patrimonio Cultural que se realice unha investigación para comprobar estes feitos e, no caso de que se verifique a desaparición do xacemento arqueolóxico, solicitamos a apertura do correspondente expediente sancionador.

Ligazón a fotografías: https://photos.app.goo.gl/ivjy6uyP1JRTKtbp9

VISITA AO PATRIMONIO DO COUREL

 Na viaxe ao Courel organizada por Mariña Patrimonio este pasado sábado, na que participou un nutrido grupo de persoas, visitáronse algúns dos abundantes bens patrimoniais incluídos no Xeoparque Mundial da UNESCO Montañas do Courel, que conforman os concellos de Ribas de Sil, Quiroga e Folgoso do Courel. Para esta visita contamos coa inestimable colaboración de Iván Álvarez Merayo, arqueólogo e guía de montaña, que forma parte do Comité Científico do Xeoparque.

Comezamos visitando o lugar de Montefurado, onde puidemos ver o túnel que os romanos construíron para desviar o curso do río Sil e desecar así un extenso meandro que permitise extraer o ouro sedimentado no seu leito. O túnel, duns 130m de lonxitude en orixe, hoxe pasa escasamente dos 50 metros por mor dun derrube natural a comezos do século pasado.

A continuación, visitamos a aldea de Montefurado, construída no espazo que deixou unha antiga explotación aurífera, na que puidemos gozar da súa imponente igrexa barroca e dunha arquitectura popular de gran beleza, con algunhas vivendas que lembran rasgos morfolóxicos das vivendas castrexas.

De seguido, dirixímonos cara a Folgoso do Courel con parada intermedia no mirador, que permite ver o Pregamento de Campodola-Leixazós, declarado monumento natural pola Xunta de Galicia, Lugar Xeolóxico de Interese Internacional e elemento xeolóxico fundamental deste Xeoparque pola súa singularidade, xa que en moi poucos lugares de Europa se pode ver un prego tumbado orixinado no período Carbonífero, arredor de 300 millóns de anos atrás. O perfil do pregamento faise visible grazas ao río Ferreiriño, afluente do Sil, que coa erosión das súas augas abriu un val que divide transversalmente o prego, quedando as bandas de cuarcita máis duras en resalte debuxando as curvas do mesmo.

En Folgoso degustamos un espléndido xantar no Mesón O Mirador, para de seguido dirixirnos ás proximidades de Seoane e percorrer o Val das Mouras, un espazo natural singular nunha zona constituída por un relevo kárstico (calcáreo) que combina formas externas (lapiás) e internas (covas), formadas por antigas correntes fluviais, tanto subterráneas como superficiais, que foron creando esta morfoloxía por disolución do carbonato cálcico da rocha caliza. Este espazo está ocupado por un souto de castiñeiros centenarios que, combinados con estas singulares formacións rochosas cubertas de musgos e unha gran riqueza botánica, constitúen unha paisaxe laberíntica de extraordinaria beleza. A pesar da dificultade para desprazarse por este lugar, paga a pena realizar o esforzo, sempre procurando respectar este valioso espazo natural.

Desde aquí, o grupo desprazouse uns poucos quilómetros para visitar o Castro da Torre, un xacemento galaico-romano parcialmente escavado, situado a media vertente dereita do val do río Lor, nun promontorio de lousa que dispón de boas defensas naturais, pero dotado a maiores por un sistema de parapetos e foxos que protexen unha imponente muralla superior sobre a que se construíron, a modo de terrazas, as casas. A croa, con forma ovalada, en cuxa escavación participou o noso guía, está organizada en varias rúas paralelas lonxitudinais e unha praza. Segundo Merayo, houbo unha primeira fase construtiva no século IdC (polo tanto xa romanizado) e,despois dun período de abandono, volveuse ocupar, reurbanizándoo, no século IV ou V.

A xornada tivo que rematar aquí por motivos técnicos, aínda que incluía unha visita final á aldea de Seceda, en dirección ao Incio. Unha fermosa e moi ben preservada aldea que conserva a arquitectura nas súas vivendas e na estrutura urbanística dos antigos asentamentos castrexos. Queda pois para a próxima. O noso agradecemento ao noso guía, Iván Álvarez Merayo, da empresa de turismo activo Coureleando S.C. polo seu entusiasmo e a súa axuda imprescindible nesta viaxe. 

+ FOTOS: https://photos.app.goo.gl/uzDijwHfoRCmpirF9